Asset Publisher Asset Publisher

Prace ochronne w otoczeniu dębu Bartka

Trwają prace ochronne w otoczeniu pomnika przyrody dębu Bartka. Zadania wykonywane przez Nadleśnictwo Zagnańsk wynikają z ekspertyzy dendrologicznej i badań zrealizowanych w ramach projektu ochrony i zachowania tego wyjątkowego pomnika przyrody.

Prace wykonywane są przez specjalistyczną firmę zajmującą się pielęgnacją drzew. Arboryści na podstawie wykonanej ekspertyzy przycinają gałęzie drzew sąsiadujących z pomnikiem przyrody lip i klonów, kilka drzew w otoczeniu pomnika przyrody zostanie też wyciętych. W efekcie dąb Bartek będzie miał lepsze warunki funkcjonowania, znaczenie ma tu zarówno lepsze doświetlenie korony, jak i zmniejszenie konkurencji korzeni sąsiadujących z nim drzew. Zostały one posadzone kilkadziesiąt lat temu, między innymi w celu stworzenia osłony od wiatru. Wraz z upływem czasu i wzrostu drzew stały się konkurencją dla Bartka, w związku z tym wielokrotnie w jego historii dokonywano przycinania, czyli tzw. kurtyzacji gałęzi w ich koronach. W ramach prac zostanie również skrócona martwa część jednego z konarów pomnika przyrody. Zostaną też założone wiązania typu Cobra na kilku drzewach rosnących w bezpośrednim otoczeniu pomnika przyrody.

Prace zostały poprzedzone ekspertyzą dendrologiczną i są wykonywane pod nadzorem naukowym dr inż. Ewy Zaraś-Januszkiewicz z Wydziału Ogrodnictwa, Biotechnologii i Architektury Krajobrazu SGGW. 700-letni dąb Bartek jest drzewem szczególnie delikatnym ze względu na wiek i związany z tym stan zdrowa, w szczególności tzw. statykę, czyli stabilność wynikającą z ciężaru i stanu pnia, konarów oraz podatności na działanie wiatru.

W dniach od 3 do 5 grudnia 2019 r. obiekt będzie niedostępny do zwiedzania. Zainteresowanych zwiedzaniem Nadleśnictwo Zagnańsk zaprasza po zakończeniu prac.

Jeden z najsłynniejszych w Polsce pomników przyrody dąb Bartek jest objęty szeregiem działań ochronnych w ramach projektu „Dąb Bartek. Nasz wspólny znajomy”. Informacje o projekcie: https://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/aktualnosci/o-bartku-na-swieto-drzew

Dzieje dębu Bartka, w tym historia zabiegów ochronnych i pielęgnacyjnych zostały zobrazowana na infografice.

Prace wykonywane są w ramach realizowanego od 2017 roku przez Nadleśnictwo Zagnańsk projektu ochrony, zachowania i promocji pomnika przyrody dębu Bartka. Dotychczas wykonano kompleksowe prace mające na celu ocenę i poprawę zdrowia, warunków wzrostu i statyki oraz zachowanie dla przyszłych pokoleń tego legendarnego drzewa. Pomnik przyrody ma też nowe ogrodzenie, infrastrukturę turystyczną i monitoring z funkcją online. Wydano także kompleksową publikację o dębie Bartku.

Prace wykonywane są jako przedsięwzięcie wspólne jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych finansowane ze środków funduszu leśnego. W działania zaangażowani są oprócz Nadleśnictwa Zagnańsk, Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych oraz Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Radomiu. Leśnicy korzystają także z doświadczeń poprzedników oraz z wiedzy i umiejętności naukowców oraz praktyków – dendrologów. Wykonano prace konserwacyjne, a wyniki badań i ekspertyz zostały przez Instytut Badawczy Leśnictwa zebrane, przeanalizowane i połączone ze szczegółowymi badaniami zdrowotności i warunków wzrostu drzewa. To ważny krok do wypracowania sposobu postępowania z wiekowymi drzewami, przydatnego dla ratowania innych pomników przyrody.

Gruntowne badania pozwoliły na stwierdzenie, że obecnie dąb Bartek nie wymaga dodatkowych podpór ani innego sposobu zabezpieczenia. Jego stan zdrowia, warunki wzrostu i statyka są monitorowane przez leśników. Zebrane dane oraz ich analiza pozwoliły na poznanie obecnego stanu drzewa, a także sformułowanie propozycji dalszych działań oraz zaleceń konserwatorsko-ochronnych.

W 2019 roku przeznaczono 33 tys. zł na wykonanie prac ochronnych dotyczących dębu Bartka. Oprócz prac związanych z drzewami w otoczeniu Bartka zostały one przeznaczone na dodatkową infrastrukturę turystyczną, utrzymanie obiektu turystycznego i systemu monitorującego online, zakup dodatkowej kamery do monitoringu, wykonanie dodatkowych tablic informacyjnych oraz przegląd instalacji odgromowej.