W procesie adaptacji lasu do klimatu niezwykle istotne jest to jak gospodarujemy wodą, dlatego Lasy Państwowe prowadzą działania na rzecz ochrony i zrównoważonego użytkowania mokradeł (naturalnych systemów retencyjnych) m.in. w ramach projektu „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych". Jest to kolejne przedsięwzięcie LP dotyczące małej retencji, które uzyskało wsparcie z unijnego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Wśród 114 nadleśnictw z całego kraju, na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu działania realizowane są w czterech nadleśnictwach. Całość prac zostanie zakończona do 2020 roku. Na inwestycje związane z budową, modernizacją, rewitalizacją zbiorników małej retencji i obiektów hydrotechnicznych nadleśnictwa te otrzymały ponad 3,4 mln unijnego dofinansowania. Zamierzony efekt w postaci objętości retencjonowanej wody to 22,6 tys. m3. Efektem działań będzie też poprawa stanu cennych ekosystemów leśnych i nieleśnych w sąsiedztwie obiektów retencyjnych, a tym samym działania pozytywnie wpłyną na ochronę różnorodności biologicznej.

Najwięcej zadań realizuje Nadleśnictwo Staszów – leśnicy zbudują dziewięć obiektów, w tym będą kontynuowali modernizację kolejnych dwóch zbiorników wodnych – dawnych śródleśnych, kaskadowych stawów w leśnictwie Smerydna oraz zbudują trzy zastawki i cztery przepusty na ciekach wodnych wśród terenów leśnych. W Nadleśnictwie Dobieszyn zaplanowano odtworzenie zbiornika wodnego o pow. 1,4 ha w leśnictwie Ksawerów położonego w sąsiedztwie miejsca, gdzie znajdowała się historyczna, przedwojenna siedziba ówczesnego Nadleśnictwa Stachów. W Nadleśnictwie Zwoleń będzie modernizowany istniejący śródleśny zbiornik wodny w leśnictwie Policzna, który ma duże znaczenie ze względu na położenie wśród lasów wodochronnych. Nadleśnictwo Kielce przebuduje przepust na cieku wodnym Chotcza w leśnictwie Bilcza, co poprawi i ureguluje warunki wodne na terenach leśnych w sąsiedztwie Kielc.

W poprzedniej edycji programu (lata 2007-2013) z terenu RDLP w Radomiu udział w projekcie wzięło dziewięć nadleśnictw: Barycz, Daleszyce, Kielce, Łagów, Radom, Staszów, Stąporków, Zagnańsk, Zwoleń. Leśnicy zbudowali lub zmodernizowali dwadzieścia trzy zbiorniki wodne i sześćdziesiąt jeden zastawek i innych urządzeń piętrzących na ciekach wodnych. Osiągnięto efekt ekologiczny w postaci zretencjonowanej wody w ilości 1 096 414 m3.

*****

Światowy Dzień Mokradeł upamiętnia datę przyjęcia Konwencji o obszarach wodno-błotnych w dniu 2 lutego 1971 roku, w irańskim mieście Ramsar. Celem porozumienia jest ochrona i utrzymanie w niezmienionym stanie obszarów określanych jako „wodno-błotne”. Szczególne znaczenie ma dla populacji ptaków wodnych zamieszkujących te tereny lub okresowo w nich przebywających. Konwencja weszła w życie 21 grudnia 1975 roku, a obchody organizowane są od 1997 roku i mają za zadanie zwiększenie świadomości społecznej na temat znaczenia i wartości mokradeł. Polska ratyfikowała konwencję w 1978 roku. W Polsce jest 16 obszarów mokradeł wpisanych na listę konwencji ramsarskiej. Celem porozumienia jest jednak także ochrona i zrównoważone użytkowanie wszystkich mokradeł.

Tegoroczne hasło Nie bądźmy wyczerpani walką ze zmianami klimatu. Stop osuszaniu mokradeł zostało wybrane w celu zwrócenia uwagi na ich kluczową rolę w walce ze zmianami klimatu: pochłaniają CO2, ograniczają powodzie i łagodzą skutki suszy (metr kwadratowy gleby leśnej może zgromadzić do 200 litrów wody), ograniczają wezbrania sztormowe i chronią wybrzeża.

Śródleśne stawy, oczka wodne czy mokradła oddziałują korzystnie na mikroklimat, sprzyjają tworzeniu się rosy i mgieł oraz powodują ogólny wzrost wilgotności powietrza i ściółki leśnej, ale także są ostoją różnorodności biologicznej, stanowiąc tym samym przyjazne środowisko do rozwoju rzadkich gatunków zwierząt i roślin, wzbogacając nasze otoczenie przyrodnicze.

Ważne jest także to, aby rozmawiać na ten temat i uświadamiać ludziom, jaka jest wartość i rola mokradeł.