Asset Publisher
Koncepcja zagospodarowania turystycznego dla lasów wokół Kielc
Z inicjatywy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu oraz nadleśnictw Kielce, Daleszyce i Zagnańsk powstała Koncepcja zagospodarowania turystycznego dla lasów wokół Kielc.
Opracowanie koncepcji wynikało z potrzeby rozpoznania potrzeb i możliwości realizacji społecznej funkcji lasu, a szczególnie turystyki w lasach wokół dużego miasta, jakim są blisko 200-tysięczne Kielce. Doświadczenia leśników w obszarze komunikacji społecznej i współpracy z różnymi środowiskami wskazały na potrzebę wykonania specjalistycznego opracowania dedykowanego turystyce, którego wyniki byłyby uwzględnione przy prowadzeniu gospodarki leśnej. Podczas sporządzania opracowania uwzględniono również zagadnienia związane z ochroną przyrody – teren ten to Puszcza Świętokrzyska z bogactwem gatunków z charakterystycznymi lasami jodłowymi, jak również dziedzictwo geologiczne Gór Świętokrzyskich.
Zadanie finansowane było na zlecenie i ze środków nadleśnictw. Opracowanie zostało wykonane przez ekspertów zewnętrznych, posiadających doświadczenie w tej dziedzinie tj. Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, Oddział w Radomiu. Jest to niezależna jednostka realizująca od ponad 60 lat zadania z zakresu planowania w leśnictwie i ochronie przyrody.
Prace nad koncepcją realizowano od 2022 roku, przeprowadzono je z wykorzystaniem metodyki dedykowanej tego typu opracowaniom. W ramach prac odbyło się rozpoznanie interesariuszy opracowania i szereg spotkań z nimi. Zebrano dane, przeprowadzono ankiety i opracowano ich wyniki. Przeprowadzono analizę SWOT oraz szereg analiz przestrzennych: atrakcyjności turystycznej, chłonności i pojemności kompleksów leśnych, pojemności i przepustowości szlaków, punktów krytycznych, wskaźnika stabilności drzewostanów, natężenia ruchu rekreacyjnego. Wykonano prace analityczne, dodatkowe konsultacje z interesariuszami, nadleśnictwami i RDLP, w tym zasięgu lasów o zwiększonej funkcji społecznej. Prezentowano również koncepcję w przestrzeni publicznej i zbierano uwagi do opracowania, które następnie rozpatrzono.
Zdiagnozowano również tzw. punkty krytyczne, gdzie stwierdzono interakcję funkcji społecznej z pozostałymi funkcjami lasu tj. ochrona przyrody (rezerwaty, gatunki i siedliska chronione), gospodarka leśna (pozyskanie drewna, sieć dróg leśnych), szkodnictwo leśne (zaśmiecanie, quady i crossy, wandalizm)
W opracowaniu wskazane zostały kierunki działań nadleśnictw w obszarach o nasilonej antropopresji związanej ruchem turystyczno-rekreacyjnym. Przyjęto do realizacji większość zadań z zakresu turystyki spośród działań zaproponowanych przez interesariuszy.
Dokument jest złożony z modułów: analiza uwarunkowań rozwoju turystyki na danym obszarze (w tym inwentaryzacja istniejącej infrastruktury i obiektów turystycznych oraz rekreacyjnych, ich ocena według stanu faktycznego oraz potrzeb w zakresie rozwoju), analizy przestrzenne, opis przeprowadzonych konsultacji społecznych, opis koncepcji zagospodarowania turystycznego. Ważnym elementem jest wypracowanie koncepcji lasów o zwiększonej funkcji społecznej oraz analiza zagospodarowania turystycznego w kontekście gospodarki leśnej oraz ochrony przyrody.
Koncepcja została wprowadzona do realizacji zarządzeniami nadleśniczego i będzie elementem bieżącego planowania gospodarczego, ale również konstruowania planów na kolejne lata.
W oparciu o wykonaną koncepcję w styczniu 2024 roku nadleśnictwa Kielce, Daleszyce i Zagnańsk wyznaczyły strefy lasów o zwiększonej funkcji społecznej na gruntach w swoim zarządzie w oparciu o Zarządzenie nr 58 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dn. 5 lipca 2022 roku. Sumaryczna powierzchnia lasów o zwiększonej funkcji społecznej wyniosła 5494,18 ha, ok. 20% powierzchni lasów. Wyznaczono lasy w strefie intensywnego oddziaływania społecznego oraz lasy w strefie zrównoważonego oddziaływania społecznego, odpowiednio 1341,01 ha i 3450,93 ha w Nadleśnictwie Kielce, 87,76 ha i 332,41 ha w Nadleśnictwie Daleszyce oraz 68,70 ha i 213,37 ha w Nadleśnictwie Zagnańsk. Zasięg lasów o zwiększonej funkcji społecznej będzie poddawany okresowej weryfikacji, w szczególności przy sporządzaniu planów urządzenia lasu. W okresach między rewizjami planów urządzenia lasu nadleśnictwa będą zbierać informacje w zakresie oczekiwań społecznych w zakresie zagospodarowania rekreacyjnego.
Wśród wniosków zawartych w koncepcji podkreślono ciągły wzrost intensywności ruchu turystycznego, wskazano obszary o potencjalnie dostępnej lub przekroczonej pojemności ruchu rekreacyjnego. Wskazano, że lasy są ważnym elementem budowania turystycznej marki regionu, a realizacja funkcji społecznych w lasach wokół Kielc musi uwzględniać lasy innych form własności, które na terenie Miasta Kielce stanowią 23% powierzchni. Zwrócono uwagę na zwiększoną antropopresję lasów o zwiększonej funkcji społecznej, znaczenie identyfikacji punktów krytycznych i działań dla ich ograniczenia, w szczególności związanych ze szkodnictwem leśnym. Podkreślono przydatność terenów wokół Kielc dla turystyki rowerowej oraz duży potencjał rozwoju turystyki historycznej. Wskazano również, że w lasach o zwiększonej funkcji społecznej znajdują się obszary cenne przyrodniczo, których wykorzystanie do celów turystycznych jest ograniczone, jednak często posiadają one znaczny potencjał, zwłaszcza edukacyjny, udostępnianie takich obiektów wymaga współpracy z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska.
Opracowanie przyczyni się do integracji środowisk i wymiany doświadczeń oraz dalszych działań na rzecz rozwoju turystyki w oparciu o zasoby leśne i przyrodnicze Kielc i okolic.
Koncepcje dotyczące poszczególnych nadleśnictw zostały zamieszczone na ich stronach internetowych:
